บทความ:เรื่องวุ่นวายของฐานอำนาจกฎหมาย กับ ประกาศ กสทช.ห้ามซิมดับ (ตอน1)

ต้องตั้งโจทย์ให้ถูกและมองรอบทิศ จึงจะเห็นแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์ (ตอน1)

โดย... ดร.สุทธิพล ทวีชัยการ กสทช.ด้านกฎหมาย

มาถึงวันนี้หลายคนคงจะพอทราบแล้วว่าในวันที่ 15 กันยายน 2556 สัมปทานให้ใช้คลื่นความถี่โทรศัพท์เคลื่นที่ 1800 MHz ระหว่างบริษัท กสท โทรคมนาคม จำกัด กับบริษัททรูมูฟ และบริษัทดิจิตอลโฟน จะสิ้นสุดลง และตามกฎหมายปัจจุบันจะไปต่อสัมปทานไม่ได้ คลื่น 1800 MHz ดังกล่าวจะต้องคืนกลับมาให้ กสทช. เตรียมการในการจัดสรรโดยการประมูลคลื่นความถี่เพื่อออกใบอนุญาตให้แก่ผู้ชนะการประมูลตามระบบกฎหมายปัจจุบัน

คลื่น 1800 MHz เจ้าปัญหา จัดสรรยากกว่าประมูล 2.1 GHz

ปัญหาเรื่องคลื่น 1800 MHz สัมปทานจะสิ้นสุด เป็นเรื่องที่ยุ่งยากกว่าเมื่อครั้ง กสทช. ประมูลคลื่นความถี่ย่าน 2.1 GHz (ประมูล 3 จี) เพราะขณะที่คลื่นย่าน 2.1 GHz เป็นคลื่นว่างไม่มีผู้ใช้งาน แต่สำหรับคลื่น 1800 MHz เจ้าปัญหาเป็นคลื่นที่มีการใช้งานอยู่ โดยผ่านระบบสัมปทานให้บริษัทเอกชนไปดำเนินธุรกิจให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่และปัจจุบันมีผู้ใช้บริการอยู่ในระบบประมาณ 17-18 ล้านราย และสัมปทานจะสิ้นสุดลงในวันที่ 15 กันยายน 2556

ประเด็นที่ทุกฝ่ายเป็นห่วงกันมาก คือจะเยียวยาผู้ใช้บริการจำนวนมหาศาลในระบบนี้ได้อย่างไร เพื่อไม่ให้ผู้ใช้บริการเหล่านี้ได้รับผลกระทบ หรือกระทบน้อยที่สุด เนื่องจากการสิ้นสุดสัมปทานและการเปลี่ยนแปลงของกฎหมายนั้นผู้ใช้บริการเหล่านั้นไม่ได้มีส่วนรู้เห็นและต้องการให้เกิดขึ้นเลย แต่สิทธิ เสรีภาพ ในการสื่อสารทางด้านโทรคมนาคมของเขาจะได้รับผลกระทบโดยผลของกฎหมายนี้ ซึ่ง กสทช. ควรจะอยู่เฉยๆ โดยปล่อยให้ปัญหานี้เป็นภาระของผู้ประกอบการ หรือควรเข้ามากำกับดูแลเพื่อคุ้มครองสิทธิของผู้ใช้บริการเหล่านี้เพื่อให้การเปลี่ยนผ่านจากระบบสัมปทานไปสู่ระบบใบอนุญาตเป็นไปด้วยความราบรื่น

มองต่างมุม...! บทบาท กสทช. ต้องคำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของประชาชนเป็นหัวใจที่สำคัญ

ในเรื่องนี้ มีมุมมองในการแก้ปัญหาที่แตกต่างกัน ฝ่ายหนึ่งมองว่าบทบาทของ กสทช. ควรจำกัดอยู่ในกรอบของกฎหมายที่เป็นลายลักษณ์อักษร หากกฎหมายไม่ได้เขียนไว้ชัดว่า กสทช. มีอำนาจในการกำหนดมาตรการทางกฎหมายในการเยียวยาผู้ใช้บริการในช่วงเปลี่ยนผ่านจากระบบสัมปทานไปสู่ระบบใบอนุญาต กสทช. ย่อมทำได้เพียงประชาสัมพันธ์ให้ผู้ใช้บริการรับทราบ เร่งการจัดประมูลคลื่นความถี่ก่อนสัมปทานสิ้นสุด เร่งการโอนย้ายให้มากที่สุด เร่งแก้ไขปรับปรุงแผนแม่บทการบริหารคลื่นความถี่ แต่หากการใช้วิธีการต่างๆ ที่เสนอมามีข้อจำกัด หรือไม่ได้ผล และยังคงมีผู้ใช้บริการค้างอยู่ในระบบ ณ วันสิ้นสุดสัมปทาน กลุ่มที่สนับสนุนแนวทางนี้ ก็มองว่า กสทช. คงไปทำอะไรมากไม่ได้ ต้องปล่อยให้ผู้บริโภครับกรรมไป ซิมจะดับก็ต้องดับ หาก กสทช. ไปดำเนินการอะไรก็จะเสี่ยงต่อการกระทำผิดกฎหมาย โดยเห็นว่ามาตรา 45 แห่งพระราชบัญญัติองค์กรจัดสรรคลื่นความถี่ฯ พ.ศ. 2553 บอกจะจัดสรรคลื่นความถี่ได้จะต้องกระทำโดยวิธีการประมูลเท่านั้น การไปออกมาตรการทางกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคเพื่อมิให้ซิมดับเท่ากับเป็นการจัดสรรคลื่นความถี่โดยไม่ได้รับอนุญาต สรุปคือ กสทช. ไปออกมาตรการทางกฎหมายคุ้มครองผู้บริโภคเพื่อเยียวยาปัญหาซิมดับไม่ได้ เพราะจะขัดกฎหมาย

ขณะที่ กสทช. มองที่ประโยชน์สาธารณะเป็นหลัก และมุ่งใช้กฎหมายเพื่อให้คลื่นความถี่ ซึ่งเป็นทรัพยากรสื่อสารของชาติเป็นไปเพื่อประโยชน์สาธารณะ โดยการดำเนินงานในส่วนของการกำกับดูแลของ กสทช. นั้น ต้องคำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของประชาชนเป็นหัวใจที่สำคัญ เมื่อประชาชนผู้ใช้บริการผู้บริสุทธิ์ต้องเดือดร้อนจากการเปลี่ยนผ่านซึ่งเป็นผลของกฎหมาย กสทช.ในฐานะหน่วยงานกำกับดูแล (regulator) คงไม่สามารถอยู่เฉยๆ โดยมองแต่เฉพาะข้อจำกัดของกฎหมายในส่วนที่เป็นลายลักษณ์อักษร แล้วบอกว่าไม่สามารถทำอะไรได้ ซึ่งถ้าไปดูบทบาทของ regulator ทั่วโลก เขาก็คงจะต้องคุ้มครองไม่ให้บริการคมนาคมที่เป็นบริการสาธารณะหยุดชะงัก แต่ถ้า กสทช. ไปตั้งโจทย์โดยมองเฉพาะข้อจำกัดของกฎหมาย แล้วบอกว่าคุ้มครองผู้บริโภคมิให้บริการสาธารณะหยุดชะงักไม่ได้ กสทช. ก็คงจะถูกประณามว่าเป็น regulator ที่เห็นแก่ตัวที่สุดในโลก และอาจจะถูกผู้บริโภคฟ้องร้องว่าละเว้นการปฏิบัติหน้าที่

นี่คือสาเหตุที่ กสทช. ต้องเดินหน้าในการปกป้องประโยชน์ของผู้บริโภคที่จะได้รับผลกระทบจากสัมปทานคลื่น 1800 สิ้นสุดลง โดยเมื่อพิจารณาจากทางเลือกอื่นๆ แล้ว เช่น แนวทางการปรับปรุงแผนแม่บทการบริหารคลื่นความถี่ โดยแก้ไขให้มีการยืดระยะเวลาคืนคลื่นดังกล่าวออกไป ก็จะติดขั้นตอนที่จะต้องทำการติดตามประเมินผลให้เรียบร้อยก่อน และจะต้องพิจารณาว่ากรณีแก้ไขนี้อยู่ในเงื่อนไขที่กฎหมายเปิดช่องให้ทำได้หรือไม่ ทั้งการแก้ไขแผนแม่บทฯ เฉพาะจุดเฉพาะประเด็นจะเหมาะสมหรือไม่ และจะสุ่มเสี่ยงว่าเป็นการเลือกปฏิบัติหรือไม่ ซึ่งจะมีข้อจำกัดในการดำเนินการอย่างมาก

ยึดรัฐธรรมนูญเป็นธงนำ - แยกปัญหาเยียวยาออกจากปัญหาการประมูลคลื่น 1800 MHz

สำหรับข้อเสนอในการให้เร่งจัดประมูลคลื่นความถี่ 1800 MHz ให้เสร็จก่อนสัมปทานสิ้นสุด ก็เป็นแนวทางที่มีผู้เห็นว่าหากประมูลได้ทันก็จะสามารถโอนย้ายลูกค้าที่อยู่ในระบบเดิมไปสู่บริษัทผู้ชนะการประมูลได้ ซึ่งฟังแล้วดูดี และทำให้หลายฝ่ายออกมาตำหนิ กสทช. ว่ารู้อยู่แล้วว่าสัมปทานจะสิ้นสุดเมื่อใด ถ้าเมื่อ กสทช. เริ่มเข้ามาทำงานแล้วเร่งประมูลเลย ก็จะสามารถประมูลได้ทันก่อนสัมปทานสิ้นสุด แล้วจึงกล่าวหา กสทช. ว่า เป็นเพราะ กสทช. ไม่เร่งประมูล จึงต้องหันมาใช้มาตรการอื่นๆ เพื่อจับผู้บริโภคเป็นตัวประกัน

ข้อกล่าวหาดังกล่าวเกิดจากผู้วิจารณ์ไปมองกฎหมายเพียงฉบับเดียว โดยไม่ได้มองหลักการที่รัฐธรรมนูญบัญญัติ ทั้งยังขาดความเข้าใจในพัฒนาการของอุตสาหกรรมโทรคมนาคม

ขอเรียนว่า กสทช. มองถึงการแก้ไขปัญหาให้ตรงจุด โดยมองเป็นสองเรื่อง เรื่องที่หนึ่ง คือการจัดสรรคลื่นความถี่ซึ่งแม้กฎหมายจะกำหนดให้ต้องทำโดยวิธีการประมูลคลื่นความถี่ แต่ต้องไปดูที่มาตรา 47 ของรัฐธรรมนูญ ที่กำหนดให้ต้องคำนึงถึงประโยชน์สูงสุดของประชาชน ฉะนั้น การเร่งประมูลคลื่น1800 โดยไม่ได้วิเคราะห์ปัจจัยต่างๆ ให้ครบถ้วน แต่เร่งประมูลเพื่อต้องการผ่องถ่ายผู้ใช้บริการที่ค้างอยู่ในระบบเป็นหลัก จึงมิใช่การจัดสรรคลื่นความถี่ที่จะเกิดประโยชน์สูงสุดแก่ประชาชน ยิ่งในขณะนี้ การเร่งสร้างโครงข่ายเพื่อเปิดให้บริการ 3 จี เต็มรูปแบบ ก็ยังไม่เรียบร้อย ใบอนุญาต 3 จี เพิ่งออกไปยังไม่ถึงปี อุตสาหกรรมโทรคมนาคมของไทยไม่พร้อม ผู้ประกอบการไม่พร้อม เทคโนโลยีที่รองรับยังไม่สมบูรณ์ ผู้ใช้บริการยังไม่พร้อม ฯลฯ แล้วถ้าดันทุรังเร่งประมูลไปก็มีแต่จะเกิดความเสียหาย

ส่วนเรื่องที่สองคือ การเยียวยาประชาชนผู้ใช้บริการกว่า 17 ล้านคน ที่อยู่ในระบบ ถ้ามองว่าจะใช้วิธีการเร่งประมูลก่อนสัมปทานสิ้นสุด โดยคิดว่าจะสามารถแก้ปัญหาผู้ใช้บริการที่ค้างอยู่ในระบบได้ ก็ต้องขอให้ความเห็นว่า “คิดผิด” เพราะแม้จะเร่งประมูลและมีบริษัทชนะการประมูลได้สิทธิในการใช้คลื่น 1800 นี้ไป ก็ไม่แน่ว่าผู้ประกอบการรายเดิมจะชนะการประมูล ซึ่งหากผู้ชนะการประมูลเป็นผู้ประกอบการรายใหม่ ก็ย่อมจะเน้นการใช้คลื่นย่านนี้เพื่อให้บริการ 4 จี โดยมีความเป็นไปได้สูงที่จะไม่ใช้โครงข่ายของบริษัท กสทฯ เนื่องจากโครงข่ายนี้รองรับได้เฉพาะบริการ 2 จี เท่านั้น ผู้ชนะการประมูลจึงต้องเร่งสร้างโครงข่ายขึ้นใหม่ และต้องใช้ระยะเวลาพอสมควรก่อนที่จะเปิดให้บริการ 4 จี ได้ แต่ปัญหาคือผู้ใช้บริการจำนวนกว่า 17 ล้านคน ที่อยู่ในสัมปทานคลื่น 1800 เป็นผู้ใช้บริการ 2 จี และหลายคนก็คงจะไม่พร้อมที่จะย้ายไปใช้บริการ 4 จี หรือหากจะไปใช้ค่ายที่จะเปิดบริการ 4 จี ซึ่งรวม 2 จี อยู่ด้วย ในปัจจุบันเทคโนโลยีบริการทางเสียงของระบบนี้ก็ยังไม่ดีพอ ฉะนั้น การเร่งการประมูลก่อนสัมปทานสิ้นสุดจึงเป็นการแก้ปัญหาที่ไม่ถูกจุด โดยนำสองเรื่องที่มีวิธีการจัดการกับปัญหาที่แตกต่างกันมารวมกัน ทำให้นอกจากจะไม่สามารถแก้ปัญหาผู้ใช้บริการที่ค้างอยู่ในระบบได้แล้ว ยังจะทำให้การจัดประมูลคลื่น 1800 ล้มเหลวและไม่เกิดประโยชน์สูงสุดต่อประชาชน เนื่องจากเร่งจัดประมูลโดยปัจจัยต่างๆ ไม่มีความพร้อม

หากจะไปเปรียบเทียบกับประเทศอื่นๆ ตามที่มีผู้อ้างว่าเหตุใดเขาจึงจัดประมูลคลื่น 1800 เพื่อให้บริการ 4 จี ก่อนใบอนุญาตหมดอายุได้ ก็ต้องให้ข้อมูลว่าหลายประเทศเขาเปิดประมูล 3 จี ไปเมื่อกว่า 10 ปีที่แล้ว ถึงขณะนี้ บางประเทศก็เพิ่งจัดประมูลคลื่น 4 จี ไป ขณะที่หลายประเทศกำลังเตรียมการจัดประมูล 4 จีอยู่ ซึ่งจะเห็นว่าจัดประมูล 4 จี ภายหลังการเปิดให้บริการ 3 จี มีการ เดินหน้าอย่างเต็มที่และอุตสาหกรรมโทรคมนาคมมีความพร้อมแล้ว

เพิ่มช่องทางโอนย้ายอย่างเต็มพิกัดก็ยังมีผู้ใช้บริการตกค้างอยู่ในระบบ

ทางเลือกอีกทางหนึ่งที่มีผู้เสนอคือ การให้เร่งโอนย้ายผู้ใช้บริการให้หมดก่อนสัมปทานสิ้นสุด ทั้งใช้วิธีผ่านกระบวนการบริการคงสิทธิเลขหมายฯ (กระบวนการ MNP) และวิธีไม่ใช้กระบวนการ MNP โดยเสนอให้โอนผู้ใช้บริการแบบรายจำนวน หรือโอนผู้ใช้บริการแบบทั้งกลุ่ม ซึ่งจากการวิเคราะห์ของคณะผู้เชี่ยวชาญในเรื่องนี้สรุปว่า แม้จะสามารถขยายขีดความสามารถของระบบกลางเพิ่มขึ้นเต็มที่เป็น 300,000 เลขหมายต่อวัน แต่เมื่อพิจารณาที่ขีดความสามารถของผู้ให้บริการโทรศัพท์มือถือแต่ละราย ซึ่งเพิ่มเต็มที่ถึง 60,000 เลขหมายต่อวันแล้ว ก็ยังต้องใช้เวลากว่า 283 วัน หรือประมาณ 9 เดือน เพื่อจะโอนย้ายผู้ใช้บริการกว่า 17 ล้านเลขหมายให้หมด ส่วนวิธีอื่น เป็นเรื่องที่จะต้องพัฒนาระบบและลงทุน โดยกรณีโอนย้ายผู้ใช้บริการแบบทั้งกลุ่มที่มีผู้เสนอมาว่าน่าจะทำได้นั้น ยังติดขัดในเรื่องความพร้อมของผู้ใช้บริการ ซึ่งจะต้องสมัครใจด้วย หากในกลุ่มที่วางแผนจะโอนย้ายมีผู้ใช้บริการหลายคนที่ไม่สมัครใจ การโอนย้ายทั้งกลุ่มก็ไม่อาจกระทำได้ การดำเนินการด้วยวิธีนี้ นอกจากจะต้องเตรียมความพร้อมด้านเทคนิคแล้ว ยังจะต้องเตรียมความพร้อมของผู้ใช้บริการอีกด้วย ฉะนั้น การใช้มาตรการการเร่งการโอนย้ายนี้ แม้ขณะนี้ได้เริ่มดำเนินการแล้ว ก็คาดหมายว่า ณ เวลาที่สิ้นสุดสัมปทาน จะมีผู้ใช้บริการค้างอยู่ในระบบเป็นจำนวนมาก นอกจากนี้ก่อนสัมปทานสิ้นสุด ขอบเขตการดำเนินงานของ กสทช. ในการไปเร่งการโอนย้ายมีข้อจำกัดที่จะต้องกระทำด้วยความระมัดระวัง เพราะทั้งผู้ให้สัมปทานและผู้รับสัมปทานยังมีสิทธิโดยชอบตามที่กฎหมายคุ้มครอง หาก กสทช. ไปดำเนินการใดๆ ในลักษณะเร่งการโอนย้าย ก็อาจถูกมองว่าทำให้รัฐเสียประโยชน์ และขาดความเป็นกลางเพราะผลการดำเนินการย่อมจะทำให้ผู้ประกอบการคู่แข่งขันได้ประโยชน์ ฉะนั้นหากพึ่งพาช่องทางการเร่งโอนย้ายอย่างเดียวจะเกิดความเสี่ยงสูงมาก

ย้ำการออกประกาศห้ามซิมดับ คือแสงสว่างที่ปลายอุโมงค์บนข้อจำกัดของกฎหมาย

จากเหตุผลข้างต้น เมื่อคำนึงถึงทางเลือกต่างๆ แล้ว การใช้มาตรการทางกฎหมายในการออกประกาศ กสทช. เรื่อง มาตรการคุ้มครองผู้ใช้บริการชั่วคราวในกรณีสิ้นสุดการอนุญาต สัมปทาน หรือสัญญาการให้บริการโทรศัพท์เคลื่อนที่ พ.ศ. ... (ประกาศห้ามซิมดับ) จึงเป็นมาตรการจำเป็นที่จะต้องกำหนดโดยไม่มีทางเลือกอื่นที่จะสามารถใช้ให้เกิดประสิทธิภาพในการคุ้มครองผู้ใช้บริการที่ได้รับผลกระทบจากสัมปทานสิ้นสุด

ข้อมูลจากเวทีสาธารณะชี้ชัดหนุน กสทช. เดินหน้า “ประกาศห้ามซิมดับ” เต็มสูบ

แม้จะมีผู้วิพากษ์วิจารณ์ไม่เห็นด้วยกับร่างประกาศห้ามซิมดับก็ตาม แต่จากการเปิดการรับฟังความคิดเห็นสาธารณะต่อร่างประกาศนี้ ในระหว่างวันที่ 28 มิถุนายน ถึงวันที่ 28 กรกฎาคม 2556 โดยมีการจัดประชุมรับฟังความคิดเห็นสาธารณะอย่างเต็มรูปแบบในวันที่ 25 กรกฎาคม 2556 ซึ่งมีผู้ให้ความคิดเห็นตามแบบสอบถามจำนวน 2,848 ชุด และเข้าร่วมประชุมรับฟังความคิดเห็นสาธารณะ ถึง 382 คน สำหรับในประเด็นเรื่องฐานอำนาจทางกฎหมายของ กสทช. ในการออกประกาศห้ามซิมดับ ผู้ตอบแบบสอบถามจำนวนถึง 2,728 คน หรือคิดเป็นร้อยละ 95.80 เห็นด้วยว่า กสทช. มีฐานอำนาจทางกฎหมาย โดยมีผู้ไม่เห็นด้วยเพียง 8 ราย หรือคิดเป็นร้อยละ 0.30 รวมทั้งในการประชุมรับฟังความคิดเห็นสาธารณะในประเด็นนี้ ก็มีผู้แสดงความเห็นด้วยเป็นจำนวนมาก นอกจากนี้คณะกรรมการรับฟังความคิดเห็นสาธารณะ ซึ่งประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิจากภายนอกทั้งสามท่านได้พิจารณาร่วมกันโดยละเอียดรอบคอบแล้ว ก็มีความเห็นพ้องตรงกันว่า กสทช. มีอำนาจที่จะออกประกาศดังกล่าวเพื่อคุ้มครองประโยชน์สาธารณะ อันได้แก่ สิทธิเสรีภาพของประชาชนและการคุ้มครองผู้บริโภคตลอดจนความต่อเนื่องของการให้บริการสาธารณะ ซึ่งเป็นนิติวิธีในการใช้และการตีความตามหลักกฎหมายมหาชน

น่าสงสัยเงื่อนงำการเคลื่อนไหวคัดค้านมาตรการคุ้มครองผู้บริโภคห้ามซิมดับ

ประเด็นที่น่าสงสัย คือ เหตุใดนักวิชาการบางท่าน จึงออกมาเคลื่อนไหวแสดงความไม่เห็นด้วยกับการออกประกาศห้ามซิมดับของ กสทช. ทั้งๆ ที่ การออกประกาศนี้มีเจตนารมณ์ที่ชัดเจนในการคุ้มครองผู้บริโภค มิใช่ไปขยายสัมปทาน และไม่ได้ทำให้ผู้ประกอบการรายใดรายหนึ่งได้เปรียบ การออกมาแสดงความเห็นดังกล่าวที่สอดรับและดำเนินการร่วมกับการเคลื่อนไหวคัดค้านร่างประกาศฯ ของกรรมการ กสทช. ด้านคุ้มครองผู้บริโภคซึ่งแพ้โหวตในการลงมติของ กสทช. มีวัตถุประสงค์ใดกันแน่ ? โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นการเคลื่อนไหวทันทีที่ช่วงเวลารับฟังความคิดเห็นสาธารณะตามกรอบขั้นตอนของกฎหมายในเรื่องร่างประกาศฯ สิ้นสุดลง

หากถามประชาชนทั่วไป โดยไม่ต้องไปเปิดกฎหมายดูว่า กสทช. ในฐานะองค์กรกำกับดูแลกิจการโทรคมนาคม ควรจะดูแลประชาชนผู้ใช้บริการโทรคมนาคมหรือไม่ และหากกฎหมายมีการเปลี่ยนแปลงทำให้ประชาชนผู้ใช้บริการได้รับผลกระทบ กสทช. ควรจะพยายามเต็มที่หรือไม่ในการคุ้มครองและเยียวยาประชาชนจากเหตุการณ์ดังกล่าว คำตอบก็คงจะสามารถคาดเดาได้ไม่ยากว่า “ควร” แต่ถ้า กสทช. ไม่ดำเนินการ โดยไปอ้างข้อจำกัดของกฎหมายว่าทำไม่ได้ ลองไปถามประชาชนดูได้เลยว่าเขาจะรู้สึกอย่างไร คำตอบก็คงจะเป็นทิศทางเดียวกัน ก็คือ ความไม่พอใจและความผิดหวังจนอาจกลายเป็นความเกลียดชังว่า กสทช. ไม่ปฏิบัติหน้าที่ที่พึงจะกระทำ

ถ้าเรามองว่ากฎหมายที่เกี่ยวข้องกับงานในภารกิจของ กสทช. เป็นกฎหมายปกครอง ก็น่าคิดว่า กสทช. ควรจะใช้และตีความกฎหมายดังกล่าวเพื่อประโยชน์ของประชาชนหรือไม่ หรือจะใช้และตีความกฎหมายเพื่อจำกัดสิทธิของประชาชน จึงน่าสงสัยว่านักกฎหมายที่มีมุมมองคัดค้านการออกประกาศห้ามซิมดับ ซึ่งเป็นกฎหมายที่มีเจตนารมณ์จะคุ้มครองสิทธิของประชาชน เหตุใดจึงไม่ใช้และตีความกฎหมายปกครองเพื่อประโยชน์ของประชาชน

(โปรดติดตามตอนต่อไป)